सुर्खेत । राष्ट्रिय गौरवको आयोजनाअन्तर्गत निर्माणाधीन भेरी–बबई डाइभर्सन बहुउद्देश्यीय आयोजनाको सुरुङ खन्ने कामले तीव्रता पाएको छ । नेपालमा पहिलो पटक प्रयोगस्वरूप भित्राइएको टनेल वोरीङ्ग मेसिन (टीवीएम) मार्फत आयोजनाले काम सुरु गरेपछि निर्माण कार्यले तिव्रता लिएको हो ।
पाँच महिनाको अवधिमा तीन हजार पाँचसय मिटर सुरुङ खनिएको छ । सामान्य मेसिनरी गडबडीबाहेक टीवीएममा कुनै समस्या नभएकाले सुरुङ खन्ने काम सहज भइरहेको आयोजनाका सिनियर डिभिजनल इन्जिनियर रुक्मागत खनालले जानकारी दिए । मेसिनको प्रयोगबाट आयोजनाको सुरुङ खन्ने काम दुत्र गतिमा अघि बढेको पनि खनालले बताए ।
सन् २०२० मार्चसम्म सम्पन्न गरिसक्नुपर्ने आयोजनाको सुरुङ निर्माण २ वर्षसम्म सकिने छ । ‘टीवीएममार्फत दैनिक औसतमा २५ मिटर सुरुङ खन्ने काम भइरहेको छ’ खनालले भने,–‘आयोजनाको २ वर्षमा भेरीबबई डाइभर्सनको १२ किलोमिटर सुरुङ खन्ने लक्ष्य रहेको छ ।’
आयोजनाले सुरुङका साथै भेरीको मुहानतर्फ डाइभर्सन हेडवर्क, सुरुङ वारपार ब्यारेज र बबई नदीतर्फ पावरहाउस निर्माणका आगामी आर्थिक वर्ष २०७५÷०७६ गर्ने गरी डिजाइन अध्यावधिक भइरहेको खनालले जानकारी दिए । आयोजनाको सवै काम ५ वर्षभित्र सकिनेछ ।
कुल १० अर्ब ५६ करोड रुपैयाँ लागतमा सञ्चालित सुरुङ निर्माण कार्यमा केही महिना अघि बजेट अभाव भएको थियो । तर सरकारले राष्ट्रिय गौरवको आयोजनाका लागि थप बजेट विनियोजन गरेपछि हाललाई कुनै अवरोध नभएको खनाल बताउँछन् । सिँचाइ मन्त्रालयमार्फत निर्णय गरी अर्थ मन्त्रालयले अपुग रुकम ३ अर्ब ९६ करोड निकासा दिएको थियो ।
राष्ट्रिय गौरवको भेरी–बबई डाइभर्सन बहुउद्देश्यीय आयोजना निर्माणको सम्झौता चाइना ओभरसिज इन्जिनियरिङ ग्रुप कोभेकसंग भएको हो । आयोजनाअन्तर्गत भेरी–बबई नदीबीचको सुरुङ खन्ने काम सुरु गरिएको थियो ।
नेपालमा पहिलो पटक चुरे पहाडमा प्रयोगस्वरूप सुरु गरिएको (टीवीएम) मेसिन पाकिस्तानको नेलम झेलममा प्रयोग भइसकेको छ । नेपालको शिवालिक (चुरे क्षेत्र) मा प्रयोग गरिएको मेसिन सफल भएको खनाल बताउँछन् । टीवीएम मेसिनले भेरी–बबई आयोजनाको सफलतासँगै नेपालका अन्य आयोजनाहरु मेट्रो रेल, हाइड्रोपावर लगायत फास्ट ट्याक निर्माणमा सहयोग पुग्ने अपेक्षा खनालको छ ।
आयोजना सम्पन्न भएपछि बाँके र बर्दियाको ५१ हजार कृषि क्षेत्र सिँचित हुनेछ भने ४८ मेघावट जलविद्युत उत्पादन गरिनेछ । टीवीएमको सफलतासँगै आधुनिक प्रविधिको प्रयोगले नेपालका निर्माणाधीन अन्य आयोजनामा समेत सफलता मिल्ने अपेक्षा सरकारको छ ।