जनप्रतिनिधिहरुकै आन्तरिक द्धन्द्धकै कारण विकास गतिविधि सोचेजस्तो अघि बढ्न नसकेको दैलेखको आठविस नगरपालिकामा असार समान्त आउन डेढ महिना बाँकी रहँदा नगरपालिकाका प्रमुख प्रशासकिय अधिकृत कुलराज सुवेदीसंग काम गर्दाको समस्या, चुनौती र समाधानका बारेमा पश्चिम नेपाल डटकमले गरेको संक्षित अन्तर्वाताको अंश ।

आर्थिक वर्षको अन्त्यतिर आईपुग्दा आठविस नगरपालिकाको चालु र पुजिगत खर्च कति प्रतिशत भएको छ ?

–मिश्रीत कार्यपालिका भएको यस नगरपालिकामा निरन्तर राजनैतिक द्धन्द्धले गर्दा सन्तोषजनक रुपमा बजेट खर्च हुन सकेको छैन् । छोटो समयमा भएको विकास गतिविधि हेर्दा धेरै उपलब्धी मान्नुपर्छ । पुषमा मात्र निति तथा कार्यक्रम पास भएयता कामको गतिविधि बढेको हो । हालसम्म चालु तर्फ झन्डै ५५ प्रतिशत र पुँजिगत तर्फ झण्डै ५० प्रतिशत मात्र बजेट खर्च भएको छ । अहिले ठेक्का तथा उपभोक्ता समितिबाट सम्झौता भएका काम तिव्र गतिमा भैरहेको छ ।

बजेट खर्च हुन नसक्नुका मुख्य कारण के हुन् ?

समयमै नीति तथा कार्यक्रम पास नहुनु र राजनैतिक सहमती निर्माण नहुनु यसका कारण हुन् । यसैगरि कर्मचारी प्रभाव अर्को महत्वपूर्ण कारण हो । यहाँ कर्मचारी अभाव छ । सिमिति कर्मचारीले पुरै नगरका योजना हेर्न हम्मेहम्मे छ । अर्को कुरा असार मसान्तमा समग्र बजेट डल्लो रुपमा मात्र पास भयो । तर, बजेटको ब्रेक डाउन भने पुस महिनामा मात्र पास भयो । यसले गर्दा योजना सम्झौता देखी कार्य सम्पन्नसम्म असर पुग्यो । यसैगरि प्राविधिक जनशक्तिको अभवले समयमै इस्टमेन्टहरु तयार पार्न नसक्दा पनि समस्या आयो ।

योजना कार्यान्वयनमा के कस्ता चुनौती छन् ?

दुर्गम भएकाले आफैमा चुनौती त छदैछ । त्यसमा पनि यातायातको असुविधा, जटिल भुगोल र प्राविधिक जनशक्तिको अभाव मुख्य समस्या र चुनौती हुन् । यसैगरि उपभोक्ता समितिमा ईमान्दारिताको कमी छ । विशेष गरि नेताहरुका आसपासका ब्यक्तिहरु उपभोक्ता समितिमा बस्नैपर्ने र गुणस्तरिय काम नगरि प्रभावको आधारमा भुक्तानी माग्ने प्रचलन छ । यी नै चुनौतीका रुपमा देखीएका छन् ।

यस आर्थिक बर्षमा नगरपालिकाका मुख्य योजना र उपलब्धिहरु केके हुन ?

नगरपालिकाले ‘एक वडा एक उत्पादन’ कार्यक्रम अन्तर्गत नगरपालिकाका ९ वडामै लागु गरिएको छ । एक वडामा १५ लाख रुपैँया विनियोजन गरेको छौं । जसको कुल १ करोड ३५ लाख लगानी गरेका छौं । त्यस्तै छात्रवृत्ती कार्यविधि बनाएर डाक्टर, स्टार्फ नर्स र एचए एकएक जना विद्यार्थीलाई पढ्न पठाईएको छ । नगरपालिकाले ७५ प्रतिशत छात्रवित्तिमा अध्यापन गराएको छ । भौतिक पूर्वाधार तर्फ कुल १० किमि नयाँ कच्चि सडक निर्माण भएको छ भने १५ किमि सडकको स्तरोन्ती भएको छ । २ वटा स्वास्थ्य चौकी भवन र ८ वटा विद्यालय भवन निर्माण गरेको छ । यूवा स्वरोजगार कार्यक्रम अन्तर्गत १८ जना यूवाहरुलाई उद्यमशिलता विकास गर्दै छ । नगरपालिकाका सम्पूर्ण शिक्षकहरुलाई ९ दिने गुणस्तर अभिवृद्धि तालिम दिएको छ ।

जनप्रतिनिधि र कर्मचारी सम्वन्ध कस्तो छ ?

तलनात्मक रुपमा जनप्रतिनिधि र कर्मचारीको सम्वन्ध राम्रो छ । तर, बेलामौकामा जनप्रनिनिधिकै विचको द्धन्द्धले कर्मचारी चेपुवामा पर्ने गरेका छन् । तर, पनि दुवै विचको सम्वन्ध राम्रो भएकाले काम गर्न सहज भएको छ ।

नगरपालिकाको आन्तरिक आम्दानीको अवस्था कस्तो छ ?

दुर्गमक्षेत्रको नगरपालिका भएकाले आन्तरिक आम्दानीका श्रोतहरु न्यून छ । यधपी वैशाख समान्तसम्म कुल १६ लाख राजश्व जम्मा भएको छ । जस यस वर्षको लक्षको ७० प्रतिशत रहेको छ । आगामी वर्षदेखी नगरपालिकाले आम्दानी बढाउनका लागि ठोस निति तथा कार्यक्रम बनाउने छ ।

र, अन्त्यमा केही भन्नुपर्ने छ ?
दुर्गम भेकमा पनि सरकार पुगेर प्रत्यक्ष जनतासंग घुलमिल भएर काम गरेको छ । विकास गतिविधिमा सवैले हातेमालो गरेर सहज रुपमा काम गर्ने बातावरण दिनुपर्छ । अनि मात्र तिव्र विकास हुनेछ । आठविस नगरबासी तथा जिल्लाबासीहरुमा विकास गतिविधिमा चासो दिएर आफ्नो गाउँठाउँमा लाग्न हुन अनुरोध छ ।