पाल्पाको निस्दी गाउँपालिकास्थित काउले डांँडागाउँमा वार्षिक दुई करोडको अम्रिसो उत्पादन हुने गरेको छ । गाउँपालिका ३ झिरुबासको काउले डाँडाबासीको जीवनस्तर नै अम्रिसोे खेतीले फेरिदिएको छ । २ सय ४६ हेक्टर क्षेत्रमा फैलिएको अम्रिसोे खेतीबाट झिरुबासको मात्रै नभएर सिंगो निस्दी गाउँपालिकाकै पहिचान बदलिएको छ । गत आर्थिक वर्षमा कुचो बेचेर यहाँका बासिन्दाले २ करोड रकम आम्दानी लिन सफल भएको र यसवर्ष पनि त्यो भन्दा कम नहुने स्थानीय रामबहादुर पाटा मगरले दाबी गरे ।
पछिल्लो समय काउले डाँडाको अम्रिसोे खेती हेर्न आउनेको संख्या पनि दिनदिनै बढ्दै गएको छ । यो स्थान जिल्ला सदरमुकाम तानसेनबाट करिब ८० किलोमिटर पूर्वमा पर्दछ । काउले डाँडा आम्दानीको स्रोत मात्रै नभएर आन्तरिक पर्यटनको मूख्य आकर्षण केन्द्रसमेत बनेको छ । हिजोआज यस ठाउँमा आन्तरिक पर्यटकको घुइँचो लागेको छ । घुम्न आउने धेरैले इलामको चिया बगनसँग तुलना गरेको स्थानीयले बताएका छन् ।
काउले डाँडामा आएपछि अम्रिसोेको संसार देख्न पाइन्छ । जतासुकै अम्रिसोे नै अम्रिसोेको घारीले ढाँकेको छ । यहाँबाट उत्तरतिर हेर्दा माछापुच्छ्रे, धौलागिरी तथा अन्नपूर्ण हिम शृङखला देख्न पाइन्छ । दक्षिणमा नवलपुर र नवलपरासीसम्मको तराईको समथर भूभागका साथै भारतको त्रिवेणी आसपासको क्षेत्रसम्म देख्न सकिन्छ । काउले डाँडा जाँदा बाटैमा पर्ने खादरको कुँडुले घर तथा आसपासको मगर बस्तीलेसमेत सबैको मन लोभ्याउने गरेको पाइन्छ ।
विशेषगरी दशैं तिहार र हिउँदको समयमा यहाँ घुम्न आउनेको भिडभाड हुने गरेको स्थानीय वीरबहादुर पाटा मगरले बताए । आन्तरिक पर्यटक छिमेकी जिल्ला तथा पालिकाहरुबाट दिनहुँ जसो आउने गर्दछ । शनिबार तथा बिदा परेको बेला एकै दिनमा दर्जनभन्दा बढी बसमा घुम्न र बनभोज खाना आउने गर्दछन् । यहाँ घुम्न आउनेहरुको लागि व्यवस्थापनको जिम्मा इन्द्रेणी कृषि बहुउद्देश्यीय सहकारी संस्था लिमिटेड झिरुबासले लिएको छ ।
सहकारीले टिकट काट्न र अन्य व्यवस्थापनको लागि कर्मचारी राखेको छ । यहाँ घुम्न आउँदा बसको १ हजार रुपैयाँ लिने गरिन्छ । जीपको ५ सय र मोटरसाइकलको ५० रुपैयाँ र प्रतिव्यक्ति २० रुपैयाँ टिकट शुल्क लिने गरिन्छ । निस्दी गाउँपालिकाको मात्र नभएर पाल्पा जिल्लाकै पर्यटन क्षेत्रको आकर्षण केन्द्र काउले डाँडा पहिले नाङ्गो डाँडा थियो ।
वि.सं. २०६७ सालमा कबुलियती वन समूह दर्ता गरेर अम्रिसोे लगाएको काउले डाँडा कबुलियती वन अन्तर समूहका अध्यक्ष दमनसिंह थापा मगरले बताए । शुरुमा १ सय १५ हेक्टर क्षेत्रमा २ सय १५ घरधुरी मिलेर अम्रिसोे लगाएको अध्यक्ष थापाले बताए । हाल यो वन २ सय ४६ हेक्टरमा फैलिएको छ । झिरुबासका २ सय २७ घरधुरी आवद्ध रहेका छन । विभिन्न १८ वटा उप समूह मिलेर काम गर्दै आएको छ । पर्यटकको आकर्षण बढाउनको लागि मन्दिर तथा ठाउँ–ठाउँमा प्रतिक्षालय बनाएको छ । भौतिक पूर्वाधार मन्त्रालयको सहयोगमा ५ सय जना क्षमता भएको सभाहलसहितको कुँडुले घर बनाइएको छ । पाल्पा जिल्लाको निस्दी गाउँपालिकाको काउले डाँडाले पूर्वको इलाम चिया बगानको झल्को दिन्छ ।
